Temidden van het NK ABC is er de publicatie van de nieuwe KNSB-ratinglijsten.

Beloofd was een uitleg over de K-factor die zo'n bepalende rol speelt bij de ratingberekening. Die houden we even tegoed, want we gaan het deze keer hebben over de bonussen.

Op elke ratinglijst krijg je als jeugdspeler een gratis aantal ratingpunten erbij: de bonus. Waarom is dat eigenlijk? Welnu, het idee erachter is dat kinderen c.q. jeugdspelers - ook al spelen ze een tijd(je) niet of nauwelijks schaak - er toch beter in worden, simpelweg omdat ze in de groei zitten; groei niet in de laatste plaats die van hun hersenen!

Wat die bonussen betreft, is er deze maand een prettige melding: ze zijn verhoogd, met liefst 15 punten! Tot en met de C-categorie bedraagt de maandelijkse bonus vanaf nu 25 punten en voor de A- en B-spelers 20 punten. De verhoging geldt alleen voor de jeugdrating. Voor de seniorenrating blijven ze onveranderd: tot en met de C-categorie 10 en voor A- en B-spelers 5 punten. Overigens wordt de bonus niet meer toegekend bij een bepaalde ratinggrens (een regel die al bestond): voor de jeugdrating ligt die bij 1900, voor de seniorenrating op 1600.

Waarom deze verhoging? Ratingpunten moet je toch verdienen en niet cadeau krijgen? Zeker, maar dat is niet het hele verhaal. Uit een analyse bleek dat de KNSB (senioren)startrating van jeugdspelers gemiddeld aanmerkelijk hoger ligt dan de jeugdrating die ze op datzelfde moment hadden. Een illustratie hiervan is te zien van de vier NOSBO jeugdspelers die op de februarilijst een KNSB (senioren)startrating verkregen:

 

Startrating seniorenrating vergeleken met jeugdrating van dezelfde maand

	Naam	Categorie	Jeugdrating     februari       lijst	Startrating    februari       lijst	Verschil	Vereniging
1	Etienne, G. (Ghilon)	D2	1419	1673	+254	JSC De Matadoren
2	Luijkx, D.M. (Dagmar)	B1	1289	1549	+260	SC de Paardensprong
3	Kolijn, D. (David)	C2	1102	1343	+241	SC de Paardensprong
4	Hagen, S.C. (Carlijn)	C2	1136	1239	+103	SC de Paardensprong

De getallen hierboven in verschilkolom waren bepaald niet uitzonderlijk, er bleken zelfs verschillen tot 600 voor te komen. Natuurlijk deed het omgekeerde zich ook voor, namelijk dat de jeugdrating hoger was dan de seniorenstartrating. De tendens was echter onmiskenbaar: het gemiddelde verschil lag boven de 200 punten. In de loop der tijd groeien de twee rating overigens (verklaarbaar, omdat alle partijen voor de seniorenrating ook meetellen voor de jeugdrating) naar elkaar toe, hoewel het verschil nog steeds aanwezig blijft. Om de jeugdrating meer te laten aansluiten op de seniorenrating is daarom tot een verhoging van de bonussen besloten. Duidelijk zal ook zijn waarom de verhoging uitsluitend voor de jeugdrating geldt. Eenvoudig gezegd: de jeugdratings zijn te laag. Dus alleen die dienen naar boven bijgesteld te worden.

Een en ander neemt niet weg dat er een prangende vraag blijft liggen. Immers, als het zo is dat jeugdspelers in korte tijd zoveel beter worden, waarom blijven hun ratings dan zoveel achter bij de seniorenrating? Zouden ze dan juist niet op die seniorenrating moeten inlopen? Schrijver dezes denkt het alles het te maken heeft met het antwoord op de volgende

Huiskamervraag:

Stel: Je hebt tien heel talentvolle jeugdschakers van pak 'm beet allen tien jaar oud, ze zijn allemaal precies evengoed en iedereen heeft toevallig ook eenzelfde rating van precies 1000 en je sluit ze twee jaar met twee ervaren schaaktrainers bij elkaar op. Ze besteden minimaal vier uur per dag aan schaken, naast de lessen en studie spelen ze twee keer per week een onderling toernooi, waarbij iedereen net zo vaak van een ander wint, verliest of remise speelt, want - ook al wordt een ieder voor zich een enorm stuk sterker - ze blijven gedurende die twee jaren nog steeds evengoed. De groep heeft geen contact met de buitenwereld en de spelers schaken daarom niet tegen anderen. Wel worden hun partijen voor de KNSB rating verwerkt, zij het dat de KNSB de constructie zo bizar vindt, dat ze besloten heeft de spelers geen bonussen toe te kennen. Waarop schat je hun rating na die twee jaar in?