April-ratings: W-We wat is dat?

Details: Geschreven door Sake Jan de Boer; Gepubliceerd: 01 April 2023; Hits: 985

Vandaag 1 april, geen tijd voor flauwe grappen, want de nieuwe KNSB-ratinglijsten zijn er!

In de uitslagensheet die tegenwoordig van elk NOSBO GP toernooi op de site te vinden is, vinden we een kolom met de titel W-We. Wat de meesten wel zullen weten is dat een positieve W-We waarde ratingwinst betekent, en een negatieve een daling. Velen weten waarschijnlijk ook dat een W-We van 1 een mooi toernooiresultaat is, 2 een heel erg goede en 3 een uitzonderlijke score is. Grotere waarden komen niet of zelden voor. Natuurlijk geldt het omgekeerde voor negatieve W-We waarden, maar zoals altijd bekijken we in deze rubriek uitsluitend alles van de positieve kant :-) !

Maar wat is die W-We nu eigenlijk? Om te beginnen: het streepje in W-We is geen verbindingstreepje, maar een minstreepje. In de praktijk wordt vaak van We-we-ee gesproken, correcter zou dus zijn We-min-we-ee.

Voor elke partij wordt een W-We waarde berekend. Zowel de W als de We stellen een getal voor tussen de 0 en de 1. De W staat voor het behaalde partijresultaat en kan slechts drie waarden aannemen: 0.0 (verlies), 0.5 (remise) en 1.0 (winst). Simpel. Bij de We ligt het iets ingewikkelder. We staat voor de verwachte winst (afgeleid van het Engelse 'expected Win'). Een voorbeeld is handig om een en ander te verduidelijken.

We nemen een willekeurige partij die de afgelopen maand gespeeld is: die van Nena Bruins in groep D van het GP Emmen in de tweede ronde tegen Wart Koopman. Het volgende komt van de NOSBO uitslagensheet:

Nena heeft een (maart)rating van 571, die van Wart is 655. Een verschil van 84 ratingpunten. Op basis van dit verschil in ratingpunten wordt een theoretische kans bepaald dat Nena de partij wint van Wart. Die bepaling wordt gedaan aan de hand van een tabel waarin voor elk(!) verschil in ratingpunten tot op drie cijfers achter de komma nauwkeurig de kans genoemd staat dat de speler met de hoogste rating de partij wint. Bij 84 punten is die kans 0.616. M.a.w. de (theoretische) kans dat Wart de partij wint is gesteld op 0.616. De kans dat Nena de partij wint is daarom 0.384 (want de twee getallen samen moeten 1.0 zijn). De tabel is te vinden op het laatste blad van het KNSB ratingreglement. Daaruit de volgende twee knipsels waarmee de winstkans van 0.616 terug te vinden is bij een ratingverschil van 84 punten (=50+34):

Tegen de kansen in echter won niet Wart de partij maar Nena. Haar W-We voor de partij komt daarmee op: 1.0 - 0.384 = +0.616. De W-We van Wart is: 0.0 - 0.616 = -0.616. Was het remise geworden dat had Nena nog steeds een positieve W-We gehad: 0.5 - 0.384 = +0.116; Wart nog steeds een (hoewel veel kleinere) negatieve: 0.5 - 0.616 = -0.116. Je zult nu zelf kunnen uitrekenen wat hun W-We's waren geweest als Wart gewonnen had: die van Wart zou dan positief zijn maar minder groot dan die van Nena nu is.

Dit is eigenlijk het hele verhaal van de W-We. De W-We die je in de GP-sheet ziet staan in de eindstand is de optelling van de afzonderlijke W-We's van alle partijen. Natuurlijk vraag je je nu hoe af, hoe de W-We resulteert in het aantal gewonnen (of verloren) ratingpunten. Hier komt een andere cruciale term om de hoek kijken: de K-factor. Zonder nu verder in te gaan op hoe de K-factor tot stand komt, is dit het belangrijkste: het aantal gewonnen (dan wel verloren) ratingpunten wordt bepaald door de vermenigvuldiging van de W-We met de K-factor, in formulevorm: K * (W-We).

Zoals gezegd wordt voor elke partij de W-We score berekend. Met de genoemde formule wordt voor elke partij ook het aantal gewonnen of verloren ratingpunten berekend. De K-factor van Nena in deze partij was 56.33. Het aantal ratingpunten dat ze daarmee in deze partij won was daarom: 56.33 * 0.616 = +34.7. Zoals te zien op de KNSB ratingviewer:

Daar is ook te zien dat het puntenverlies voor Wart in deze partij veel minder was dan de winst van Nena, namelijk -13.9 punten. Dit wordt veroorzaakt door zijn veel lagere K-factor: 22.63 * -0.616 = -13.9. De K-factor is dus van grote invloed op het aantal ratingpunten die je kunt winnen of verliezen met een partij. Over die K-factor een volgende keer.

------------------------------------------------------------------------------------

De starters en stijgers van de april-lijst:

Deze maand liefst 16 jongens en meisjes die een startrating verdienden. Vooral het GP Emmen en daarnaast het NOSBO / FSB E-Teamkampioenschap waren de toernooien waar het minimaal vereiste aantal van zes ratingpartijen werden behaald.
We noemen ze allemaal (Nt=Aantal meegewogen partijen voor de startrating, Gt=Totaal aantal gespeelde partijen dus inclusief de niet meegewogen partijen):

Starters jeugdrating

Naam

Categorie

Rating

Vereniging

Vries de, M. (Michiel)

683

ESG Emmen

Wu, H. (Hao)

661

ESG Emmen

Shahnazaryan, A. (Artoer)

654

ESG Emmen

Stokman, R. (Rens)

588

ESG Emmen

Vogelaar, F.B. (Flin)

437

ESG Emmen

Borgman, R. (Ryan)

395

ESG Emmen

Roeten, T.J. (Thomas)

365

S.V. Hoogeveen

Mirau, A. (Aurora)

361

JSC De Matadoren

Kooke, F.J. (Finn)

339

SG Staunton

Rust, K. (Kian)

309

S.V. Hoogeveen

Dijkstra, F. (Finn)

306

S.C. Haren

Nerbonne, W. (Wendel)

107

JSC De Matadoren

Mirau, J. (Jacopo)

100

JSC De Matadoren

Hofma, M. (Max)

100

JSC De Matadoren

Klemens, S. (Stefan)

100

ESG Emmen

Wempe, T.J. (Tijn)

100

S.C. Haren

Grooste stijger is Jesse Kooke die zijn winst opvallend genoeg met name boekte dankzij drie remises (!) tegen 1000+ spelers op het eerder genoemde NOSBO / FSB E-Teamkampioenschap :

Stijgers jeugdrating

Naam

Categorie

Rating

Rating winst

Vereniging

Kooke, J.V. (Jesse)

777

+166

SG Staunton

Kolijn, S. (Simon)

982